Historia Zamienia

               Zamienie jest miejscowością położona w pobliżu Mińska Mazowieckiego przy trasie łączącej trakt warszawski z lubelskim. Leży więc przy ważnym szlaku komunikacyjnym co wpływało i wpływa na możliwość rozwoju tej wsi.
          Zajmuje obszar 439ha, z czego grunty orne stanowią 278,80 ha, użytki zielone to 95,87ha oraz nieużytki i inne wynoszą 64,36ha. Gleba jest klasy IV a i b, V, VI. Nadaję się pod uprawę zbóż. Są więc warunki do intensyfikacji produkcji rolnej. Gospodarstwa rolne posiadają także niewielkie ilości lasów.
          Pierwsze wzmianki historyczne o Zamieniu sięgają XII wieku. Bardziej znana jest jednak miejscowość kiedy to dobra te w 1476 roku posiadał "Johannes de Zamyenye inciosor domini ducis" wraz ze wsiami Niedziałka, Osiny i Stojadła. Daje to początek wpływowej rodzinie Zamieńskich. Zamienie jest wtedy ośrodkiem klucza wsi sąsiadujących z Mińskiem. Ziemie te otrzymał w 1476 roku Jan syn Jana z Gościańczyc, który wymieniany jest na przywileju książęcym dla szlachty ziemi czerskiej i litewskiej z tytułem krojczego.
          Zamienie leży za rzeką Mienia. Tędy zapewne prowadził dawny gościniec z Litwa do Czerska, który przekraczał rzekę w okolicy Zamienia.
          Obecnie wieś leży przy wspomnianym już szlaku komunikacyjnym łączącym trakt warszawski z lubelskim. Dawniej wiodła tędy zwykła, wąska szosa z kamienia tłuczonego.
          W okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej trasę tę zmodernizowano. Zbudowano wiadukt w Stojadłach i mosty w Kędzieraku i Zamieniu, drogę znacznie poszerzono by mogła spełniać strategiczne znaczenie, w razie potrzeby, do przerzutu wojsk Układu Warszawskiego z traktu warszawskiego na lubelski.
          Kolejna modernizacja zakończona w 2007 zmieniła diametralnie wygląd i bieg w/w trasy. Zgodnie z normami Unii Europejskiej została poszerzona, w Zamieniu dla poprawy ruchu lokalnego i bezpieczeństwa pieszych, a zwłaszcza uczniów uczęszczających do Zespołu Szkół w Zamieniu został wybudowany wiadukt przecinający trasę. Dzięki tej modernizacji całkowicie zmieniło się obliczę Zamienia. Stworzone zostało dobre połączenie z Mińskiem Mazowieckim, a tym samym mieszkańcy mają bardzo dobre warunki dojazdowe do pracy w mieście Mińsku, Warszawie i innych miejscowościach położonych przy trasie kolejowej.
          W latach odległych Zamienie było miejscowością wybitnie rolniczą. Gospodarze pracowali na swoich areałach ziemi, a zebrane płody rolne służyły im do wyżywienia rodzin, wyprodukowane nadwyżki sprzedawali w mieście. Odległość 5 km od miasta nie stanowiła przeszkody w zbyciu swych zbiorów. W dni targowe ciągnęły więc wozy w kierunku miasta wiozące na sprzedaż towary. Wielu mieszkańców pieszo dostawało się do miasta. Duże rolę dla wsi spełniała rzeka Mienia. Była źródłem zaopatrzenia w wodę, wcześniej dostarczała ryb, służyła do nawadniania rozpościerających się nad nią łąk, szczególnie po przeprowadzeniu melioracji i osuszeniu położonych przy niej terenów.
          Przed wojną, w czasie okupacjami zaraz po wojnie ludzie żyli tu biednie. Spowodowane to było brakiem pracy poza rolnictwem. Ludzie pozostawali w domach, na ojcowskich zagonach, które trzeba było coraz bardziej rozdrabniać. Od zakończenie wojny światowej Zamienie zaczęło intensywnie zmieniać się. Rozwijała się tu gospodarka rolna. Przybywało dużo nowych narzędzi do pracy, co pozwalało produkować więcej i taniej. Dużą rolę spełniały tu: istniejące kółko rolnicze w Zamieniu oraz Bazy Maszynowe będące w gminie i powstałe na terenie Królewca Spółdzielnia Kółek Rolniczych, które świadczyły na rzecz rolnictwa usługi w postaci transportu i prac polowych. Z biegiem czasu rolnicy zaczęli nabywać coraz więcej maszyn i urządzeń, mechanizując tym samym własne gospodarstwa. W tym czasie poszerza się znacznie areał uprawianych pół. Zagospodarowano nawet małe kawałki ziemie, które leżały wcześniej ugorem bądź odłogiem. Ziemię najsłabszej klasy zalesiono.
          Czyniono tak, bowiem rolnicy mieli zapewniony skup swoich produktów rolnych. Skupowano wtedy wszystko i od wszystkich. Czyniły to Gminne Spółdzielnie "Samopomoc Chłopska", a na naszym terenie działała taka w Mińsku Mazowieckim.
          W latach siedemdziesiątych zaczęły pojawiać się gospodarstwa specjalistyczne. Pierwsze takie gospodarstwo powstało u pana Stanisława Krześniaka, specjalizujące się w hodowli owiec, następne u pana Tadeusza Szczęsnego hodującego trzodę chlewną i Wiesława Krupy, który prowadził hodowlę bydła mlecznego. W tym celu modernizowano stare obiekty gospodarcze, bądź budowano nowe, które pozwalały na zwiększenie hodowli.
          Zdarzały się nawet przypadki porzucania pracy w zakładach aby zająć się wyłącznie produkcją we własnym gospodarstwie.
          W kwietniu 1962 roku zabłysło w Zamieniu światło elektryczne. Było to wielkie wydarzenie, które zmieniło oblicze wsi. Od tego czasu coraz więcej pojawia się telewizorów, pralek, odkurzaczy, lodówek i innych urządzeń oraz maszyn pomagających w pracy w gospodarstwach domowym. Elektryfikacja była największym wydarzeniem w życiu polskiej wsi po drugiej wojnie światowej.
    Coraz bardziej zmienia się budownictwo mieszkaniowe, które można podzielić na trzy etapy:
  • od 1939 roku i w czasie okupacji,
  • zaraz po wojnie,
  • budownictwo obecnie
          Zamienie posiada wodociąg wiejski. Zbudowano tu dwie studnie głębinowe, których zapasy wody pozwoliły na uruchomienie wodociągu w Zamieniu i w pobliskich miejscowościach. Wybudowane w późniejszym okresie zbiorniki wyrównawcze pozwoliły na pobór wody bez zakłóceń. Trzeba tu dodać, że Zamienie (przypuszczalnie) bogate jest w zasoby wodne, gdyż już w czasie okupacji Niemcy zbudowali tu studnie głębinowe, z których czerpali wodę m.in. do produkcji szczepionek. Trzeba dodać, że przez pewien czas w Zamieniu ( na łąkach) stały baraki służące potrzebom sanitarnym dla wojska niemieckiego.
          Na przełomie lat 1989-91 zbudowano oraz uruchomiono cmentarz grzebalny usytuowany na terenie pobliskiej wsi Waliszew.
          Wynikiem dużego zaangażowania społeczeństwa są ulepszone drogi lokalne. Drogi asfaltowe ciągną się: przez prawą stronę wsi, w kierunku Maliszewa, Jędrzejnika, Podudzia. Planowane są dalsze.
          Zamienie posiada bardzo dobrą komunikację PKS jak również połączenia linii prywatnych. Dojazd do miasta nie sprawia żadnych kłopotów.
          Zamienie sąsiaduje: od strony wschodniej z Klukami i Waliszewem, od południa z Józefowem i Grębiszewem, od zachodu z Podudziem i północy z Kędzierakiem. Od strony południowej i północnej rozpościerają się lasy, niewielkie co prawda, ale mające duże znaczenie gospodarcze. Wieś jest przecięta wspomnianą już trasą kobielską. Ma kolonijny charakter zabudowy.
          Terytorialnie Zamienie należy do gminy Mińsk Mazowiecki. Wcześniej należało do gminy w Gliniance. Było to przed wojną, w czasie okupacji i zaraz po wyzwoleniu. W latach 1954-1961 działała tu Gromadzka Rada Narodowa, która mieściła się w prywatnym domu u pana Tadeusza Szczęsnego. Przewodniczącymi jej byli: Jan Makos z Podudzia, Antoni Czyżowski z Zamienia, Tadeusz Zwierz z Kluków.
          Od stycznia 1962 roku Zamienie wchodzi pod zarząd administracyjny Gromadzkiej Rady Narodowej w Stojadłach, której przewodniczącymi Prezydium byli: Stanisław Król z Kędzieraku i Edward Kowalski z Mińska Mazowieckiego. Od 1stycznia 1973 roku Zamienie jest w zarządem gminy Mińsk Mazowiecki.
    Sołtysami wsi byli:
  • Francisiek Bakuła - w czasie okupacji i zaraz po wojnie
  • Wincenty Ruta
  • Franciszek Zgódka
  • Edward Rychlik
  • Waldemar Krześniak - obecnie

         
Opracowanie przedrukowano z "Głosu Ziemi Mińskiej" nr 11 (54) listopad 2007 (ISSN 1897-7448) według. źródła pierwotnego: "Krótka Charakterystyka miejscowości tworzących Gminę Mińsk Mazowiecki" - Władysław Wójcik